Co łączy pewną hardkorową sadzawkę z fotografowaniem?
Odkryty zbiornik wodny zorganizował siedem wieków przed Chrystusem króle Ezechiasz. Zorganizował go w ten sposób, że wykuł w skale podziemny tunel łączący źródło ze zbiornikiem o pojemności ponad 600 metrów sześciennych – nie wiadomo dokładnie, bo zbiornik z biegiem czasu został częściowo zasypany. Rezerwuar miał zapewnić wodę mieszkańcom Jerozolimy na wypadek ewentualnego oblężenia przez jakieś wrogie wojska.
Tunel ma ponad pół kilometra długości, w niektórych mniej niż metr wysokości, w innych miejscach – kilka metrów. Kopano go z dwóch przeciwległych stron. Robotnikom udało się spotkać.
Sadzawka na końcu tunelu nazywa się Siloe, co znaczy „posłany”, ale także „tunel”, „kanał”, „wodociąg” – od hebrajskiego „szoleach” – „wysyłać”. Zwano go również „Silo” albo „Siloam”. W pobliżu stała wieża, która uległa zawaleniu, powodując śmierć 18 ludzi – to wydarzenie komentuje Jezus (Łk 13,4).
W czwartą niedzielę Postu czyta się Ewangelię o uzdrowieniu niewidomego (J 9). Jezus dostrzega go w świątyni. Spluwa na ziemię, robi błoto, którym smaruje mu powieki i mówi: idź, obmyj się w sadzawce Siloe.
– No, chyba sobie żartujesz – powinien oburzyć się niewidomy. Dlaczego? Świątynia znajduje się na najwyższym miejscu tej części Jerozolimy, a sadzawka – coś koło kilometra stąd i w dodatku w najniższym puncie miasta. Rozumiecie? Niewidomy, penetrując drogę laską, musi zejść na łeb na szyję po kamienistej ścieżce, pełnej kamieni i uskoków w dół. Dopiero gdy się obmyje odzyska wzrok i już widząc, spokojnie, wróci do świątyni, gdzie będzie miał przechlapane i faryzeuszy, tata i mama go „wydziedziczą”, ludzie go nie poznają, tylko Jezus się do niego uśmiechnie.
To „idź i obmyj się w sadzawce Siloe”, to jest chyba największy hardkor, jaki Jezus każe komuś wykonać. Podziwiam gościa, że się nie bał i że mu się chciało. Dzisiaj do tej sadzawki ciężko jest zleźć po bazaltowych płytach – widząc, chwytając się czegokolwiek, człowiek i tak ma portki pełne strachu oraz wrażenie, że zaraz się poślizgnie i zjedzie na tych portkach w dół.
Splunięcie Jezusa może lekko odrażać. Ale ma znaczenie alegoryczny. Splunięcie – to wyrzucenie z ust „wody” przy pomocy wydmuchnięcia powietrza z płuc. Kojarzono to połączenie wody i powietrza z chrztem: podczas zanurzenia w wodzie człowiek otrzymuje Ducha Świętego. Jezus, choć nie wygląda to apetycznie, posługuje się błotem tak samo, jak Pan Bóg, gdy stwarzał człowieka, lepiąc go z prochu ziemi (ów proch musiał być wilgotny, inaczej nie dałoby się nic ulepić) ożywionego tchnieniem życia.
Ewangelię o uzdrowieniu niewidomego, co po omacku musiał iść kilometr w dół do Siole czytano kiedyś katechumenom czyli kandydatom na chrześcijan. Ich chrzest odbywał się o wschodzie Słońca w niedzielę wielkanocną. Zanurzali się w wodzie zwróceni twarzą na wschód. To zanurzenie nazywało się „baptisma”. A kiedy się wynurzali z tej wody, widzieli blask wschodzącego Słońca – Symbol Jezusa zmartwychwstałego. „Światło” po grecku, to „fos” (stąd mamy „fotografię” czyli „malowanie światłem”). Dlatego to wynurzenie z zanurzenia nazywało się „fotisma”. Tak się schodziły „woda” i „światło” w pięknym obrzędzie. Ale czy ktoś dziś jeszcze o tym pamięta?
Foto z sieci: Współczesne pozostałości sadzawki Siole. Po lewej widać fragment schodów – tak stromo trzeba grzać przez kilometr w górę na teren dawnej Świątyni, skąd schodził niewidomy, by się obmyć.
