Ołtarz Basi

Na czterech metrach kwadratowych deski pokrytej temperą i paskami złota Goncal Peris Sarria zobrazował życie i męczeństwo świętej Barbary.

Prawy górny panel przedstawia chrzest Barbary. Dokonują go trzej mnisi przez zanurzenie Basi w strumieniu płynącym przez jakieś bezludne ostępy.

Zaraz obok kolejna scena przedstawia budowę wieży, którą zlecił ojciec Basi – Dioskur. Wieża miała być dla dziewczyny więzieniem, by opamiętała się w sprawie religii i porzuciła wiarę chrześcijańską dla dawne czci bożków. Na malunku Basia udziela wskazówek murarzowi, że okna w wieży mają być nie dwa, jak zlecił ojciec, ale trzy, by zamanifestować wiarę dziewczyny w jednego Boga w trzech Osobach.


Na panelu poniżej (lewa strona – dół) Dioskur wraca i widzi, że wieża ma trzy okna na znak Trójcy Świętej. Wścieka się, niczym jakiś inspektor budowlany, bo w planach były okna dwa. Poza tym oznacza to, że Basia o wierze swojej nie zapomniała, więc jej grozi, miecz trzymając w ręku.

Barbara na widok ojca machającego szabelką wystraszyła się nie na żarty. Ukrywa się więc w lesie. Dioskur rusza w pogoń, po drodze wypytując, czy kto nie widział jego córki. Pasterz, który zdradził miejsce konspiracji panienki zostaje za karę obrócony przez niebiosa w kamień.


Prawy górny panel ukazuje Basię postawioną przed prokuratorem. Ów nakazuje jej porzucić wiarę w Chrystusa, a gdy Basia odmawia, wystawia ją na pastwę kata. Ów – co widać na drugiej połowie panelu – obcina jej piersi, co było praktyką natenczas powszechnie stosowaną, by wspomnieć choćby męczeństwo świętej Agaty.

Panel u dołu prawej strony przedstawia dalszy ciąg tortur, tym razem zadawanie ran i rozdrapywanie ich przy pomocy ostrych skorup, tudzież obrzucanie kamieniami. Druga połówka tej części ołtarza ukazuje ścięcie Barbary przez jej rodzonego ojca. Król, w którego majestacie dokonało się męczeństwo oraz jego sługa zostają rażeni piorunem. A w prawy górnym rogu tej części dzieła anioł wychyla się z nieba, by przyjąć uchodzącą z ciała duszę Barbary.


W dolnej części Sarria namalował (od lewej): świętą Urszulę (ze strzałą), świętą Łucję (z oczami na tacce) i Matkę Boską Bolesną.


Druga część dolnego panelu przedstawia (od lewej): świętego Jana Ewangelistę, świętą Małgorzatę (ze smokiem) i świętą Katarzynę (z kołem).


Ołtarz świętej Barbary Sarria namalował do kościoła w Puertomingalvo. Stamtąd trafił do Museu Nacional d’Art de Catalunya w Barcelonie. To Puertomingalvo jest maleńkie. Ma zaledwie coś około 140 mieszkańców. Leży w Aragonii.

Wszystkim dzisiejszym solenizantkom składam serdeczne powinszowania: samego dobra i piękna!