Kiedy urodził się Chrystus? 4-5 lat przed… narodzeniem Chrystusa.
To nie jest fejknius. Jedynie wynik pomyłki, która wyszła na jaw, kiedy było za późno, by ją naprawić. Jezus urodził się na terenach podległych cesarzowi rzymskiemu. Posługiwano się tutaj kalendarzem, który liczył lata od założenia Rzymu. System ten funkcjonował aż do początku VI wieku naszej obecnej rachuby. I budził wiele kontrowersji, zwłaszcza dotyczących daty obchodów świąt – zarówno Wielkanocy jak i Narodzenia Pańskiego.
Papież Jan
Papież Jan I poprosił biegłego w nauce mnicha Dionizego, zwanego Małym, by wreszcie zrobił z tym raz na zawsze porządek. Dionizy zaczął liczyć i wyszło mu, że Jezus Chrystus urodził się 25 grudnia roku 753 od założenia Rzymu. Papież się ucieszył i orzekł, że w takim razie potraktujemy tę datę jako początek nowej ery, a rok narodzenia Chrystusa będzie jej pierwszym rokiem. Dzięki temu mamy obecnie rok 2021. Dodać jeszcze trzeba, że za sprawą Dionizego Małego ustalono także obchód Wielkiej Nocy na pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca.
Tyberiusz Cezar
Co z tą datą jest nie tak? Dionizy „machnął się” w rachunkach. Jak to możliwe? Dionizy nie wziął pod uwagę wszystkich danych historycznych. Z Ewangelii św. Łukasza pobrał dane, że Jan Chrzciciel i Jezus rozpoczęli publiczną działalność w 15. roku rządów Tyberiusza Cezara (Łk 3,1). Z innych danych wiadomo, że 15. rok rządów Tyberiusza przypadał między 30 września roku 27 (już według naszej współczesnej rachuby) a 1 października roku 28. Jan Chrzciciel i Jezus mieli wówczas po około 30 lat (ważne jest tutaj określenie „około”). Dionizy na tych danych poprzestał i – tadam! – ustalił pesel Chrystusa, że mianowicie chodzi o rok 753 od założenia Rzymu.
Herod Wielki
Jego błąd polegał na tym, że pominął zupełnie Ewangelię św. Mateusza, w której mowa jest o tym, że Jezus urodził się za panowania Heroda Wielkiego. A ów – jak wynika z zapisków historyka żydowskiego Józefa Flawiusza – po 37 latach rządów umarł między 13 marca a 11 kwietnia 4 roku przed Chrystusem. I to nie było tak, że Herod umarł zaraz po Bożym Narodzeniu, bo jeszcze zdążył przyjąć na audiencji mędrców ze Wschodu, a potem kazał wymordować chłopców do drugiego roku życia włącznie. A więc faktycznie Chrystus urodził się być może nawet dwa lata przed śmiercią Heroda, to jest kiedyś między 6 a 4 rokiem przed narodzeniem Chrystusa.
Uff, brzmi to skomplikowanie. Ale tak to rzeczywiście wygląda.
Dionizy
W VI wieku bezkrytycznie przyjęto wyliczenia mnicha Dionizego. Zaproponowany przezeń system obliczania lat zaczęły przyjmować stopniowo wszystkie ówczesne królestwa. Dość pieprzną ciekawostką jest fakt, że jako ostatnie – ów system wyliczania czasu – przyjęło dopiero w XI wieku… Państwo Kościelne. Kiedy odkryto pomyłkę Dionizego, zaczęto się zastanawiać nad wprowadzeniem pięcioletniej korekty. Ostatecznie jednak sprawy zaszły tak daleko, że odstąpiono od tego pomysłu. I dobrze. Musielibyśmy wprowadzić korektę podręczników historii. I jakby to wyglądało, gdybyśmy mieli pamiętać, że bitwa pod Grunwaldem była w roku 1405? Większość pinów i kodów do zamków w drzwiach wejściowych trzeba by było pozmieniać. I kto by to wszystko spamiętał?
Ale żeby nie było, że ten Dionizy jakiś niekumaty był, dodać trzeba, że uchodzi on za ojca Prawa Kościelnego. Jako pierwszy w historii spisał bowiem i uporządkował wszelkie kanony i dekrety.