Czy w obchodach tego święta Protestanci są lepsi od nas?
Jezus wstąpił do nieba w czwartek – w czterdziestym dniu po zmartwychwstaniu. Pisze o tym wyraźnie święty Marek (Mk 16,19) oraz dwukrotnie święty Łukasz (Łk 24,50 i Dz 1,9). W tradycji łacińskie fakt ten określa się słowem „ascensio” – co oznacza „wstąpienie, wspięcie się, wzniesienie”. Tradycja grecka używa słowa „analepsis” czyli „wzięcie do góry, podniesienie”. Zrazu Wniebowstąpienie obchodzono łącznie z Zesłaniem Ducha Świętego. Dopiero w drugiej połowie IV wieku nastąpiło rozdzielenie świąt stanowiących pamiątkę wydarzeń, które dzieliło dziesięć dni.
Przez długie, długie lata trzymaliśmy się obchodów Wniebowstąpienia tak, jak opisują Marek i Łukasz – czterdzieści dni po Zmartwychwstaniu i dziesięć dni przed Zesłaniem Ducha Świętego czyli w czwartek po szóstej niedzieli wielkanocnej. Ale na początku XXI wieku ktoś uznał, że święto cieszy się coraz mniejszym zainteresowaniem wiernych – być może dlatego, że jest to zwyczajny dzień handlu, nauki i pracy. Zatem obchody przeniesiono na najbliższą niedzielę.
Blisko czterdzieści lat temu drogą zakupu nabyłem brewiarz kapłański w języku angielskim, by pożytek modlitwy połączyć z przyjemnością przyswajania i przetwarzania słów obcych a pobożnych. Wówczas po raz pierwszy zetknąłem się z praktyką translokacji niektórych świąt z dni, w które obchodzono je u nas na najbliższą niedzielę. Rzecz dotyczyła Objawienia Pańskiego czyli Trzech Króli, Wniebowstąpienia oraz Bożego Ciała. W krajach anglosaski ta praktyka była stosowana już dawno temu. U nas Trzej Królowie i Boże Ciało zostali na swoim miejscu – oba te dni są wolne od nauki i pracy. Wniebowstąpienie się nie obroniło i w 2003 roku zostało przeniesione na najbliższą – siódmą niedzielę wielkanocną.
Faktem zaskakującym może być to, iż w zlaicyzowanych – jak zwykło się u nas powtarzać – krajach Zachodu Wniebowstąpienie obchodzi się w czwartek. Jest to dzień, który ma charakter święta narodowego. Jest dniem zamkniętych szkół, sklepów i miejsc pracy. W których krajach? Głównie – choć nie tylko – protestanckich: w Niemczech, Francji, Holandii, Norwegii, Szwecji, Finlandii, Danii, Szwajcarii, Belgii i Austrii. W kościołach katolickich i protestanckich odprawia się nabożeństwa. Niemcy słyną z konnych i pieszych procesji oraz rodzinnych wycieczek poza miasto. Francuzi przez cały długi weekend organizują koncerty, parady, pokazy w tym roku (2025) dodatkową atrakcją będzie półfinałowy mecz Ligi Mistrzów Paris Saint-Germain z Arsenalem.
Dziś – w czwartek Wniebowstąpienia – na mocy ustawy, członkowie Kościoła Ewangelicko-Reformowanego i Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego i Kościoła Chrześcijan Baptystów oraz Kościoła Zielonoświątkowego w Polsce mają prawo do zwolnienia od pracy lub nauki. Katolicy – nie.
