– Kto bierze lekarstwa, szkodzi sobie – twierdził Leonardo da Vinci. Dziś są jego urodziny.
Leonardo nie tylko malował i rysował, ale również pisał. A ponieważ czas mamy pandemiczny, sprzyjający refleksji nad życiem i zdrowiem, ośmielę się zacytować ułożony przeze mnie w Dekalog fragment jego „Traktatu o zachowaniu zdrowia”.
– Jeśli chcesz żyć w zdrowiu, stosuj się do tych przepisów – pisze Leonardo:
1. Nie jedz, gdy nie masz ochoty i spożywaj lekką kolację.
2. Żuj starannie. To, co wchłaniasz niech będzie gotowane i proste.
3. Kto bierze lekarstwa, szkodzi sobie.
4. Wystrzegaj się gniewu i unikaj ciężkiego powietrza.
5. Trzymaj się prosto wstając od stołu i nie ulegaj pokusie snu w południe.
6. Oszczędnie pijaj wino, zawsze w małej ilości, ale nigdy poza porą posiłków i na czczo.
7. Nie zwlekaj, gdy musisz iść do ustronnego miejsca.
8. Nie kładź się na brzuchu ani z głową niżej i przykrywaj się starannie w nocy.
9. Daj odpocząć głowie i zachowaj pogodę ducha.
10. Unikaj rozpusty i przestrzegaj diety.
– 15 kwietnia 1452 roku, w sobotę, o trzeciej godzinie w nocy*, urodził mi się wnuk, dziecko mojego syna ser Piera. Nadano mu imię Leonardo – zapisał w swoim dzienniku Antonio Da** Vinci. Matką była Caterina, nieznana z nazwiska panna, która kilka miesięcy po jego urodzeniu wyszła za mąż. Jednak nie za Piera Da Vinci, lecz za jego przyjaciela – Antonio del Vacca, zwanego Accattabriga, to znaczy Kłótnik.Chrztu udzielił niemowlęciu ksiądz Piero di Bartolomeo. Leonardo miał… pięciu ojców chrzestnych i tyleż samo chrzestnych matek. A resztę, to już można doczytać.
* – trzecia godzina w nocy, to faktycznie trzecia godzina po „Ave Maria”. W ówczesnych miastach biciem w dzwon oznajmiano nastanie nocy. Był to sygnał do wygaszenia lamp i zabezpieczenia palenisk oraz odmówienia ostatniej modlitwy, właśnie Ave Maria – Zdrowaś Maryjo.
** – jeszcze dziadek Leonarda pisał się Da Vinci – przez duże „D”, co faktycznie było nazwiskiem. Ale ojciec już używał małego „d”, co w zestawieniu „da Vinci” nie oznaczało już nazwiska, ale określało miejsce pochodzenia: z mieściny Vinci.
– Jak pokarm spożywany bez apetytu szkodzi zdrowiu, tak studia podejmowane bez żądzy wiedzy psują pamięć – zapisał Leonardo w innym miejscu.
